Translate

Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2019

KΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΙΑΤΡΙΝΟ ΟΥΡΑΝΟ (Κριτική προσέγγιση)




Αντώνης Γιαννόπουλος: 
«Φιλντισένια» (Πεζοτράγουδα), εκδόσεις Δρυμός, Αθήνα 2007 
«Επιστροφή στον Ταΰγετο», εκδόσεις Δρόμων, Αθήνα 2014 
«Τελευταία Παράσταση», εκδόσεις Δρόμων, Αθήνα, 2017

Γεννήθηκε εκεί που ψήνει ο ήλιος το ψωμί και η θάλασσα το αλάτι, όπως μας συστήνεται σε εισόδιο αυτοβιογραφικό του κείμενο, ο πολύτροπος ποιητής Αντώνης Γιαννόπουλος.

Κάτω από το Φιλιατρινό ουρανό, εκεί που η δόνηση της ψυχής του λαξεύει τον ευφρόσυνο στίχο του, τον ζυμώνει και τον ψήνει με την αισθαντική ανατριχίλα της Μεσσήνιας ρίζας του, εκεί βρίσκει τη δική του ποιητική περπατησιά ο ποιητής της «Φιλντισένιας» μούσας και της σιβυλλικής θεάς Μαρίας Κάλλας, επιστρέφοντας, με τη φωνή του γέροντα ποιητή-αναχωρητή, στον  Ταΰγετο της καρδιάς του. 

Ώριμος, στοχαστικός, με φιλοσοφική ενατένιση του κόσμου, κοινωνικός, επικoλυρικός, ελεγειακός, ευαίσθητος και συνειδητά άγρυπνος, ελλοχεύει πίσω από τo βιωματικό του σόδεμα με μια τεράστια προσληπτική δεινότητα. Εξετάζει την προσωπική του διαδρομή  μέσα από την διείσδυση στον μικρόκοσμο της χαμογής του.  Ύστερα στρέφεται στα εξώτερα πεδία με γόνιμη ιστορική-ερευνητική ματιά και επιστρέφει ξανά, διερευνώντας τα αίτια του -αναγκαία- μοναχικού, εσωτερικού ποιητικού του διαλόγου. Ενδοσκοπεί, ανακαλεί στη μνήμη, αναμοχλεύει και αγκιστρώνει το πνεύμα στις γενέτειρες ρίζες του, αποζητώντας με την πένα του τη γαλήνη,  τη δικαίωση, το λυτρωτικό απαύγασμα της ζωής και το αισθητά ωραίο.

Ως σκαπανέας ουσίας με την αμεσότητα της διαίσθησης και ως ποιητής ευδόκιμος με βαθιά ενόραση, χαρτογραφεί το αισθαντικό του απόθεμα σε δύναμη ζωής, καταργώντας το κράτος του ζόφου. Αποκόπτοντας κάθε τι το ερεβώδες, δημιουργεί το συγκινησιακό του αφήγημα σε τέχνη και το μετουσιώνει σε εγκώμιο και αίτημα για κάλλιστο και λέφτερο κόσμο. Η ποίησή του σπλαχνική, της αγιοσύνης και της τρυφερότητας, προτάσσει την ελπίδα ως ανάγκη ζωτική, που οδηγεί στο φως. Τοποθετείται φιλοσοφικά απέναντι στο μεταφυσικό κόσμο, αγναντεύει με σθένος το εναγώνιο πέρασμα στον Αχέροντα. Κι ύστερα φτερώνει ο νους του και στρέφει το βλέμμα του πάνω στον Άνθρωπο. Μέσα από τις υπαρξιακές και προσωπικές του αναζητήσεις, μεστώνει ψυχοπνευματικά και αρθρώνει νιόφαντες διακηρύξεις για την αλήθεια του κόσμου.

Οι στίχοι του, συντεταγμένοι αβίαστα, με αριστοτεχνική φινέτσα στον κυματόβρεχτο ήλιο και στο αυγινό φως της Μεσσηνιακής φαρέτρας του και δουλεμένοι με δεξιοτεχνία στην υψηλή λειτουργία της ποίησης, μελωδούν κάτω από την καθοδήγηση του υπόγειου βιωματικού του φορτίου. Από τα εσώτερα κατάστιχά του, με τις παλίρροιες του νόστου, εκπορεύεται η ποίηση του Α. Γ. Υψιπετής, ψηλώνει με τη «Φιλντισένια» ενορατική εποπτεία του και αντρώνεται με την «Tελευταία Παράσταση» και τις άριες της Μαρίας Κάλλας ως τα ψηλώματα του Ταΰγετου. Ποίηση καθαρμένη από τον επιτηδευμένο και ρηχό λυρισμό αναδύεται σαν λυτρωτική προσευχή στον κήπο της Γεσθημανή. Η προσωπική του κάθαρση αλλά και η κάθαρση του αναγνώστη συντελείται πάνω στο ιερό θυσιαστήριο, στο αλτάρι της ποίησης.

Έμφορτη, λοιπόν, η γραφίδα του από στοιχεία μιας ποιητικής στοχασμού, που συνδέεται με την εντοπιότητα και την καταγωγή του, πραγματεύεται το θέμα ενός ενδότερου νόστου-κόσμου, την ποιητική καταγραφή ενός θεατρικοποιητικού δρώμενου και τη διαχείριση μιας ελεγειακής και καινοτόμας μορφολογικά θεματολογίας. Το έργο του ανάγεται, με τις λεκτικές δημοτικές υπομνήσεις αλλά και την απερίφραστη λυρική και ελεγειακή του δεινότητα, σε ύλη βαθιά βιωματική και αφηγημένη. Μετρώντας πίσω του μια ενήλικη ζωή, με σκηνικό υπόβαθρό της την καθημερινότητα του σύγχρονου επίπλαστου κόσμου, ο ποιητής επιστρέφει στα κορφοβούνια του ποιητικού του Ταΰγετου, διαλέγεται με τα παιδικά του βιώματα, προσυπογράφει έναν αυθεντικό ελεγειακό και εγκωμιαστικό ποιητικό λόγο για τη «divina» Μαρία Κάλλας και συνομιλεί με τη θάλασσα και το φεγγάρι, με τα πουλιά και τους χορταριασμένους κάμπους. Με το αίμα του και τον τόπο του δηλαδή.

Η αγάπη του για την ποίηση,  για τη γλώσσα και την πνευματική εσωτερική ζωή, επιστρατεύουν με ευρηματική δομική μαεστρία τη μούσα του, τη Φιλντισένια κόρη, που άλλοτε την αποκαλεί και Ερατώ ή και Ευτέρπη. Η μούσα του στέκει εκεί, κρήνη του, «στον κήπο των εκλεκτών» για να της εκμυστηρεύεται -με λέξεις νιόφερτες που φοδράρουν τον πόνο και τον εξωραϊσμό του-,  τις ενοχικές συνθλίψεις του τόπου μας, τις φάμπρικες της εργατιάς με τα αλλόφυλα σπαθιά που κλέβουν της ζωής το μερτικό μας και τα θρηνολόγια της εμφύλιας συμφοράς μας. Άλλοτε πάλι της σιγοτραγουδά τα ιδανικά της προγονικής κληρονομιάς στα χείλη των κουρσάρων,  που γαλανίζουν, δώρα ακριβά σε υπερπόντιες αχτές. Κι αλλού, τις ανεμοσπορές του μισεμού, την οδύνη του για το κλάμα των μικρών παιδιών, για το μοιρολόι της κατεχόμενης Κύπρου. Διαβάζουμε στη σελ. 9 του βιβλίου με τον τίτλο «Φιλντισένια»: «Χίλιες ζυγές βιολιά σού παίζανε τα όνειρα/ αβασίλευτα./Στην ανέμη της νιότης,/στου χρόνου το γοργό ρυθμό,/έφηβος Μάης ξέπλενε τα προικιά σου.../Κορίτσι αβάσταχτου καιρού/που στις παλίρροιες των νόστων/ θάβεις τους καημούς,/όπως η Άγια θαλασσινή κρύβει/το τάμα της στις απλωσιές του πέλαου!/ Μέσα στους χίλιους ύπνους, Ευτέρπη,/ Ερατώ, σ΄ άγγιξα μια φορά και καλοσύνεψα.»                                                                                                        
Η μούσα του αντικατοπτρίζει τη λέφτερη κι ακάματη ψυχή, την πολύπαθη πατρίδα με τα ηλιοκαμένα μέτωπα, τον έρωτα που αναλιγώνει τα κορίτσια, που στέκει εκεί που σμίγουν οι πηγές του παραδείσου και πίνουν γλυκό κρασί οι ποιητάδες του ονείρου. 

Τα στοιχεία της φύσης δρουν ως προσωποποιημένα σύμβολα όπως τα ποτάμια, τα ψηλά βουνά, τα πουλιά και νοηματοδοτούν καταστάσεις και ιδέες. Η ιερότητα των συμβόλων, η μυστική επικοινωνία με τις υπερφυσικές δυνάμεις, στοχεύουν να προτάξουν  την εσωτερική αλήθεια του ποιητικού υποκειμένου. Τα φυσικά στοιχεία και τα ζώα λειτουργούν μέσα στη θεματολογία του με μια σημειολογία. Τα ζώα ή τα πουλιά δεν έχουν απλά τη θέση ζώων και πουλιών στον ποιητικό του καμβά αλλά, όπως στο δημοτικά τραγούδια, υποδηλώνουν πράγματα και ιδέες. Γράφει στη σελ. 40 στη συλλογή «Φιλντισένια»: «Ε! Σεις ποτάμια, ψηλά βουνά/κι εσείς χορταριασμένοι κάμποι,/μετά από τόσους παιδεμούς/αποσπερού ξαναγυρνώ σε σας,/όνειρα κι αλήθειες δώστε της./Κι εσείς διαβατικά πουλιά/πετροχελίδονα/ στους πέντε δρόμους/στα κρεμαστά νερά/στείλτε τα συχαρίκια μου.»



Συνομιλεί επίσης και ως γέροντας σοφός αναχωρητής, με προφητική και νουθετική διάθεση, με τη νέα γενιά που βρίσκεται γνωστικά και εμπειρικά στην αντίπερα όχθη. Με τον αναχωρητή στο κεντρικό πλάνο του βιβλίου του «Επιστροφή στον Ταΰγετο», συνομιλεί με τις φωνές νέων αναγνωστών και με το Χορό, που συνεπικουρούν στην εξέλιξη του μύθου και της αφηγηματικής του δράσης. Θέσεις και αντιθέσεις, στάσεις και αντιστάσεις λειτουργούν λυτρωτικά, απελευθερωτικά στα κακώς κείμενα του σημερινού γίγνεσθαι και στέκουν φάροι για τη σύγχρονη νιότη. Διαβάζουμε στις σελ. 102,103 του βιβλίου με τον τίτλο: «Επιστροφή στον Ταΰγετο»: «Ποιητής: Καλύτερα να σταθώ στο βάθρο της ταπεινότητας παρά να νιώσω στην καρδιά μου το βάρος της ενοχής. Κι αφού η δική σου καρδιά δεν ξέρει πού ν΄ ακουμπήσει από μίσος, θυμήσου Τύραννε. Πάνω στην άκρη της νιότης μου άφησα ένα μικρό κλωνάρι ελιάς για σένα. Αν μπορείς, φύτεψέ το στην αντηλιά της ειρήνης...»

Με το βαθύ βίωμα του σοφού, στο οποίο παραπέμπει η ισχυρή φωνή της ποίησής του σε β! ή γ! γραμματικό πρόσωπο, κυματίζει από το παρελθόν στο παρόν με την ειλικρίνεια της γραφής του, την ποιοτική και ποιητική χρήση της γλώσσας, την επιλεκτική θεματολογία του και τον εκπεφρασμένο εσωτερικό του πλούτο. Γιατί αυτά υφαίνουν τη γερή αρματωσιά του ποιητή Α. Γ., ακριβά του σήμαντρα που τον οδηγούν από το εσωτερικό του ταξίδι να αγναντέψει σαν σοφός αναχωρητής τον κόσμο και να κάμει το ταξίδι του σοφού Οδυσσέα. Κι αυτή η γερή αρματωσιά του στοχαστικού νου του είναι θεμελιωμένη στη γενέτειρά του, στα Φιλιατρά, με το βαθύ φυσιολατρικό στοιχείο και την ματαλαμπαδεύει στον Άνθρωπο. Θα τολμήσω να πω, ότι ο Α. Γ. είναι ένας γνωστικός, φιλόσοφος, ανθρωποκεντρικός ποιητής, που τον απασχολεί πολύ έντονα το μεταφυσικό βίωμα και μέσα από την ψυχοπνευματική του πάλη το μεταμορφώνει σε αυθεντικό αίτημα ζωής. 

Ο Ρομαντισμός προικοδότησε την ποίησή του Α.Γ. με πολλά από τα πάγια χαρακτηριστικά του. Ο κυρίαρχος ιδεαλισμός, η αστείρευτη δημιουργική φαντασία, η υποκειμενική αντίληψη της φύσης, η μεγάλη σημασία του αισθήματος, η ποικιλότροπη χρήση της συμβολικής εικόνας, η έκφραση του υψηλού, η αυτάρκεια της πληθωρικής γλώσσας, προσδίδουν μια ρομαντική απήχηση και μια αρμονική μουσικότητα στην ποίησή του.

Η θεατρικότητα, επίσης, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία στην ποίησή του. Στο έργο του «Επιστροφή στον Ταΰγετο» επιτυγχάνεται με τους διαλόγους μεταξύ των προσώπων, με την κινητικότητα των ηρώων του αλλά και με τη γενικότερη θεατρική δράση, που δημιουργεί ο ποιητής στο ποιητικό-θεατρικό του πόνημα. 
Διακρίνουμε, δηλαδή, στα ποιήματά του μια σκηνοθετική οργάνωση του χώρου και των προσώπων, σα να παρακολουθούμε μια θεατρική παράσταση, βλέπουμε τα πρόσωπα να μιλούν και να κινούνται και αποκτάμε έτσι την αίσθηση πως γινόμαστε θεατές της δράσης των προσώπων του ποιήματος.



Στον ελεγειακό του λόγο, όπως ο ίδιος ο ποιητής χαρακτηρίζει το βιβλίο του «Τελευταία παράσταση» στο εξώφυλλο, μας συγκινεί θρηνώντας για τη φωνή της Μαρίας Κάλλας που σιώπησε αλλά παράλληλα υμνεί τον μύθο της μεγάλης σοπράνο, της Ελληνίδας ιέρειας. Η ελεγειακή ποίηση με την αρχαιοελληνική ρίζα της και την απαιτητική της δόμηση γίνεται πράξη στην γραφίδα του Α.Γ. Διαβάζουμε στη σελ. 23 του βιβλίου: «Είδα τα μάτια σου θλιμμένα κι είπα/να σου ετοιμάσω μια γιορτή/πάνω στης γης τον ιερό ομφαλό./Εκεί, που στοίχειωσαν οι φωνές των ποιητών...Πες μου την άρια...Addio del passato bei sogni ridenti...». Και στη σελ. 26 υμνώντας την τιτάνια σοπράνο, γράφει: «AVE MARIA./ Διαλεχτή κι αγαπημένη των μουσών./Σε τούτο τον κόσμο, άλλη «Ντίβα» δε χωράει!/ «Άλκηστη, Lucia, Leonora» μορφές/που ύψωσε η γλυκιά φωνή σου...».

Λέγεται πως η  ανθρώπινη διάνοια με τις εικόνες άνοιξε το δρόμο της Ποίησης. Τα εικονοποιήματα των συλλογών του Α. Γ. με τη σκηνοθετική του μαεστρία καταγράφουν το φως και τις φωτοσκιές, εντοπίζουν το ευτελές, το θρηνώδες, το απωλεσθέν και το μετουσιώνουν σε αξία. Εικόνες κινητικές κατακλύζουν τα βιβλία του, που στα κελάρια τους κρύβουν τη ζέση για τον Άνθρωπο και τις υψηλές ευαισθησίες του ποιητή. Λέξεις νιόφερτες με τα διαβατάρικα πουλιά από το πορφύρι της Ιόνιας θάλασσας στο ποιητικό κατώφλι του, μετασχηματίζονται σε υψηλούς στοχασμούς άλλοτε με επιταχύνσεις και κορυφώσεις και άλλοτε με υφέσεις και σιωπές. 

Κι αφού η Ποίηση είναι μια ιδιάζουσα μορφή της ζωής μας, μια ετεροπρόσωπη όψη της ζωής, εύκολα μπορούμε να θεωρήσουμε, πως η ποιητική εικόνα στο ποιητικό έργο του Α. Γ. είναι το όχημα μέσω του οποίου η ποίηση επανασημασιοδοτεί τη ζωή, την ψηλώνει, της προσδίδει νέες αξίες και οράματα. 

Ολοκληρώνοντας την κριτική μου ματιά στο ποιητικό έργο του ακμαίου ποιητή Αντώνη Γιαννόπουλου, ομολογώ το αυτονόητο για τους αναγνώστες-μελετητές του έργου του: Πολύ λίγο φως έριξα στη λυρική, στοχαστική, μαχητική, φιλόσοφη και ελεγειακή ποίηση του πνευματικού ανδρός. 

Κλείνοντας, σας προτρέπω, να αφουγκραστούμε, μέσα από την ποιητική φωνή του αναχωρητή, την κατάθεση του ποιητή μας: «Σταθείτε σε μέρη που τα πνίγει η φτώχεια και η ανέχεια. Κοντά σε σκλάβους... Στα κρεβάτια του πόνου, παρηγορήστε αρρώστους, ανήμπορους, ξεχασμένους που δεν αγαπήθηκαν... Μην αγνοείτε, πως κάτω από τον ήλιο οι άνθρωποι στέκονται όλοι ίσοι...».

Αθήνα 24/12/ 2019
Καλλιόπη Δημητροπούλου

Τετάρτη 31 Ιουλίου 2019

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

            ΚΑΛΛΙΟΠΗ Ι. ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ 



 Η Καλλιόπη Δημητροπούλου του Ιωάννη, γεννήθηκε και μεγάλωσε στους βαθυπράσινους κάμπους της Ολύμπιας γης, και στις παράκτιες  αμμουδιές του Ιονίου. Υπέροχες καταβολές, που παρέμειναν ανεξίτηλες  και την επηρέασαν στη ζωή  και την πορεία της. Έχει σπουδάσει Φιλοσοφία, Παιδαγωγική και Ψυχολογία στη Φιλοσοφική Σχολή  και Θεολογία, στο Εθνικό και Καποδιστριακό  Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ζει στην Αθήνα και εργάζεται ως εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αγαπά τη ζωή, τα βιβλία και τους μαθητές της. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών και του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων. Έχει διατελέσει ως μέλος σε κριτικές επιτροπές αξιολόγησης σε  λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και ποιήματά της έχουν ανθολογηθεί σε Ανθολόγια.Ποιήματά της δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά και σε λογοτεχνικούς διαδικτυακούς ιστοτόπους (Βακχικόν, τοβιβλίο.nετ, koukidaki, bonsaistories, 25η ώρα, microstory, αντί × λόγου, fractal, inner). Συνεντεύξεις της έχουν φιλοξενηθεί στο ραδιόφωνο, σε λογοτεχνικά περιοδικά, σε λογοτεχνικές ιστοσελίδες και εφημερίδες.
- Καταχώρηση στους ποιητές του 21ου αιώνα από την Εγκυκλοπαίδεια "ΧΑΡΗ ΠΑΤΣΗ" ( 28ος λογοτεχνικός τόμος,έκδοση Ιούλιος 2015).
-Συμμετοχή  στην πρόσκληση της Πανελλήνιας Ποιητικής Δράσης με θέμα: «Η επανένωση των μαρμάρων του Παρθενώνα και η αναγνώριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς,αδιαμφισβήτητο δικαίωμα των Ελλήνων» (28/9/2014)
-Συμμετοχή  στην εκδήλωση "Παγκόσμια ειρήνη και σεβασμός στην πολιτιστική κληρονομιά των λαών" στο Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο Λάρισας με το ποίημα "Ειρήνη εστί"  (27/9/2014).
Γράφει κυρίως ποίηση και υπογράφει ένα μικρό δείγμα γραφής της στο ιστολόγιο http://litsadimitropoulou.blogspot.gr/

                                                                                             
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ: 
 - B βραβείο στον 2ο Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό του Λαογραφικού Ομίλου Μελίκης και Περιχώρων Ημαθίας (απονομή Μελίκη Ημαθίας 10/5/2014).
- Β έπαινος στον 4ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης  "Βραυρώνια 2014" της Ομοσπονδίας  Εξωραϊστικών και Εκπολιτιστικών Συλλόγων Αρτέμιδος- Σπάτων (απονομή Αρτέμιδα Αττικής12/6/2014).
- Έπαινος στον 14ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του περιοδικού Λόγου,Τέχνης και Πολιτισμού "Κελαινώ" (απονομή Ίλιον Αττικής 22/11/2014)
- Έπαινος στον 33ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (απονομή Αθήνα 15/2/2015)
- Διάκριση στον Πανελλήνιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό βιβλίου "Ασημένια σελίδα" 2014 των εκδόσεων Εντύποις και εκδόσεων Μωραϊτη με το ποίημα "Νέα Γκουέρνικα" (απονομή Αθήνα (5/6/2015).
- Γ βραβείο από το Πανεπιστήμιο Κύπρου στον Διεθνή διαγωνισμό με θέμα "Η φύση στην ποίηση" (απονομή Λευκωσία 27/3/2015) 
- Διάκριση στον 1ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό bonsaistories με το διήγημα "Η ιστορία της φλογέρας" (Απρίλιος 2015)
- Έπαινος στον 5ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης  "Βραυρώνια 2015" της Ομοσπονδίας  Εξωραϊστικών και Εκπολιτιστικών Συλλόγων Αρτέμιδος- Σπάτων (απονομή Αρτέμιδα Αττικής 12/7/2015)
- Διάκριση στον 1ο Ποιητικό Διαγωνισμό bonsaistories (Ιούλιος 2015)
- Γ βραβείο στον Δ! Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό "Καισάριος Δαπόντες" του δήμου Σκοπέλου 2015 (απονομή Σκόπελος 11/9/2015)
- 3ος Έπαινος ποίησης στον 15ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Εταιρίας Τεχνών, Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου (απονομή Αμφιάλη 3/10/2015)
- Β βραβείο στον 15ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του περιοδικού Λόγου,Τέχνης και Πολιτισμού "Κελαινώ" (απονομή Αθήνα 1/11/2015)
- 2ος Έπαινος ποίησης στον 1ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Λευκάδας, Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας και Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχών (απονομή Λευκάδα 5/12/2015)
- Α Βραβείο ποίησης στον διαγωνισμό Τεχνών "Ποίηση & Δημιουργία" (απονομή Αθήνα 15/11/2015)
- Γ Βραβείο στον 1ο Πρότυπο Διαδικτυακό Διαγωνισμό Ποίησης "Λογοτεχνικά βιβλία"(απονομή Αθήνα 27/12/2015) 
- Α Βραβείο ποίησης στον 6ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων (απονομή Αθήνα 10/1/2016 ) 
- Βραβείο "ΚΑΔΜΕΙΑ"στον 4ο Παγκόσμιο Ποιητικό Διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού με θέμα "Το αρχαίο ελληνικό μεγαλείο"(απονομή Θεσ/νίκη 6/3/2016)   
-Έπαινος στον 2ο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό bonsaistories με το διήγημα "Φενταγίν" (18/1/2016).  
- Βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης του EARTH POERTH & LITERARY FESTIVAL(απονομή Θεσσαλονίκη 15/5/2016).
-Τιμητική διάκριση στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης "Αρχείου Ιστορίας και Τέχνης" Καισάρειας Κοζάνης (απονομή Κοζάνη 12/6/2016)                        
- Διάκριση στους 31ους Παγκόσμιους Δελφικούς Αγώνες Ποίησης 2016 (απονομή Δελφοί 12/6/2016) 
- Β Έπαινος στον 5ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Πνευματικής Συντροφιάς Λεμεσού (απονομή Λεμεσός 23/9/2016)
- Α βραβείο στον Ε Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό "Καισάριος Δαπόντες" (απονομή Σκόπελος 2/9/2016)
- Γ βραβείο στον 16ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Τέχνης και Πολιτισμού " Κελαινώ" (απονομή Ίλιον 12/11/2016).
- Έπαινος στον 6ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης  "Βραυρώνια 2016" της Ομοσπονδίας  Εξωραϊστικών και Εκπολιτιστικών Συλλόγων Αρτέμιδος- Σπάτων (απονομή Αρτέμιδα Αττικής 1/10/2016
- Α Βραβείο UNESCO στον 1ο Διεθνή Ποιητικό Διαγωνισμό με θέμα: "Μια ωδή στον Διονύσιο Σολωμό" (απονομή Κεφαλονιά 15/10/2016)
- Β βραβείο στον Λογοτεχνικό Διαγωνισμό από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος (απονομή Θεσσαλονίκη 20/12/2016)
-Έπαινος στον 35 Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (απονομή Αθήνα 20/1/2017)
- Α Βραβείο και κατάταξη στην κατηγορία "Δυνατή ποίηση" στον 7ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 12/3/2017)
- Α Βραβείο Λογοτεχνικού Δοκιμίου στον 7ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 12/32017)
- Α Βραβείο Διηγήματος στον 7ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 12/3/2017)
- Έπαινος στην 39η Διεθνή Γιορτή Ποιητών "ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΕΙΑ 2017" από τη Διεθνή Εταιρεία Ελλήνων Λογοτ εχνών και Καλλιτεχνών.
- Γ Βραβείο στους 32ους Δελφικούς Ποιητικούς Αγώνες της Π.Ε.Λ (απονομή Δελφοί 11/6/2017).
- Β Βραβείο στον 2ο Ποιητικό Διαγωνισμό bonsaistories (απονομή Αθήνα 16/6/2017) 
- Γ βραβείο στον ΣΤ Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό "Καισάριος Δαπόντες" (απονομή Σκόπελος  9/9/2017)
- Έπαινος στον 17ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Εταιρίας Τεχνών, Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου (απονομή Αμφιάλη 14/10/2017)
- Β βραβείο στον 17ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Τέχνης και Πολιτισμού " Κελαινώ" (απονομή Ίλιον 4/11/2017).
- Τιμητική Διάκριση στον Β Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό από τους Πνευματικούς Ορίζοντες, Εφαλτήριο Τέχνης και Πολιτισμού Λεμεσού (απονομή Λεμεσός Απρίλιος 2018)
- Τιμητική Διάκριση στον 2ο  Λογοτεχνικό Διαγωνισμό Ulysses (απονομή Θεσσαλονίκη ART Festival 3/3/2018)
Τιμητική Διάκριση στους 33ους Δελφικούς Ποιητικούς Αγώνες της Π.Ε.Λ (απονομή Δελφοί 10/6/2018)
-Α Βραβείο Διηγήματος στον 8ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 16/62018)
- Β Βραβείο Λογοτεχνικού Δοκιμίου στον 8ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 16/6/2018 με αθλοθέτηση από το Υπουργείο Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας)
- Γ Βραβείο Ποίησης στον 8ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό από τον Ελληνικό Πολιτιστικό Όμιλο Κυπρίων (απονομή Αθήνα 16/6/2018 με αθλοθέτηση από το ίδρυμα "Γεώργιος Δροσίνης")

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ:
«ΤΗΣ ΗΛΕΙΟΠΕΤΡΑΣ», εκδόσεις "Δρόμων ", 2019
«τα παιδιά της Σελάνας», υπό έκδοση
«HΛΕίασις», εκδόσεις Βεργίνα, 2018
«Της Μούσας Επίκληση», εκδόσεις Βεργίνα 2017.
Συμμετοχή στην έκδοση "Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο 2017" από τις Εκδόσεις "τοβιβλίο" 2017.
Ανθολόγιο ποίησης "τρενογραφίες" από τις εκδόσεις "τοβιβλίο" Μάιος 2016.
Συμμετοχή σε συλλογικό λογοτεχνικό βιβλίο από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος: "Πανανθρώπινες αξίες"2016, Εχέδωρος Εκδοτική.
Συμμετοχή σε συλλογικό λογοτεχνικό ebook: 25th Hour Projekt 2016                 
Συμμετοχή σε συλλογικό λογοτεχνικό βιβλίο: "Μια εικόνα...χίλιες λέξεις" από τις Εκδόσεις "τοβιβλίο" 2016 τόμος Β.
"Πνοές Λόγου &Τέχνης" Χειμώνας 2015  Τεύχος 20-21 (συλλογικό)
"Μαζί είμαστε πιο πολλοί και από εμάς τους ίδιους" πεζά και ποιήματα έκδοση από Δίκτυο Αλληλεγγύης Καισαριανής (11/12/2015)
"2η ομαδική Ποιητική συλλογή" Σεπτέμβριος 2015 από τις εκδόσεις Διάνυσμα.
"Ανθολόγιο ποιήσεως" Ιούλιος 2015 από τις Εκδόσεις Όστρια.
"Ανθολόγιο ποιήσεως" Απρίλιος 2015 από τις Εκδόσεις Όστρια.
 "Diasporic Literature"  Απρίλης 2015 Ανθολόγιο ποίησης  του παροικιακού ελληνισμού της Αυστραλίας.
Ανθολόγιο ποίησης "Ασημένια σελίδα" με βραβευμένα ποιήματα από τις εκδόσεις ΕΝΤΥΠΟΙΣ και τις εκδόσεις ΜΩΡΑΙΤΗΣ(2015).
Ανθολόγιο ποίησης με βραβευμένα ποιήματα, με τίτλο:"Τα παιδιά" από τις εκδόσεις ARS POETICA (2015).
Συμμετοχή στην έκδοση "Καλλιτεχνικό Ημερολόγιο 2015" από τις Εκδόσεις "τοβιβλίο" 2015.
Συμμετοχή σε συλλογικό λογοτεχνικό βιβλίο: "Μια εικόνα...χίλιες λέξεις" από τις Εκδόσεις "τοβιβλίο"2014 τόμος Α.

Δευτέρα 22 Ιουλίου 2019

ΑΙΔΩΣ ΑΡΓΕΙΟΙ




Πεσμένο φύλλο
η Σούζαν Ίτον
σκούζει στο βαθύ πηγάδι.
Μακελεύει ο φονιάς
το αχνιστό του θήραμα.
Βαράτε δημοσιογραφίσκοι
χαράξτε την Υπατία
με τ' ακονισμένα δόντια
ρουφάτε αγύρτες την παγωμένη φλέβα
στο άψυχο κορμί της.
Στο ταμείο σας χλιμιντρίζει
ο οβολός του αιμάτου.

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2019

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΟΥΣΑ ΠΟΛΥΤΡΟΠOΣ (ΚΡΙΤΙΚΗ)


Ως ταξιάρχης και ταξιδευτής του χρόνου και της μνήμης, διεισδύει στο φαινόμενο "Γυναίκα", το "φωτογραφίζει", το ανιχνεύει, το παρατηρεί, το ενστερνίζεται και το αποκωδικοποιεί, ο δημιουργός Γιώργης ΤάΚη Δόξας, στην ποιητική συλλογή του: " η ΓΥΝΑΙΚΑ: Παράδεισος ή Κόλαση", εκδόσεις "ΟΣΤΡΙΑ", Αθήνα 2015.

Από τα σωθικά της μητέρας του μέχρι το οριστικό και ασφαλές καταφύγιο της γυναίκας του, από τη ζωοφόρο αφετηρία του μέχρι τον τελικό σταθμό, αυτή η πολυτάραχη διαδρομή, εμπεριέχει μια πολυπλόκαμη περιήγηση για σπουδή και εντρύφηση στο γυναικείο πλουραλιστικό ανθορόισμα και κορφοκόπημα, μας εκμυστηρεύεται ο δημιουργός στο λιτό απολογητικό του προλόγισμα. Ένα βιβλίο συγνώμης και λύτρωσης ίσως και ένας επώδυνος ποιητικός τοκετός, μια αγωνιώδης πλεύση συγχώρεσης και ειλικρινούς μεταμέλειας.


Ο Γιώργης Δόξας, με την αναπνοή της ανάμνησης, ζωγραφίζει με πεζόμορφους στίχους το πορτρέτο της γυναικείας φύσης με τους άπειρους ρόλους της. Μάρτυρας, ο ίδιος, οι φίλοι του και η ζωή. Αφουγκράζεται, παρατηρεί, αισθάνεται, καταγράφει,  άλλοτε με εξομολογητικό ύφος, άλλοτε με υμνητικό και λυτρωτικό και άλλοτε με σαρκαστική διάθεση, την πολύτροπη γυναίκα στην προσωπική και κοινωνική διαδρομή της. Μια ψυχογραφία, μια επισκόπηση της γυναικείας υπόστασης, δοσμένης καθαρά, υποκειμενικά με ρεαλιστικό, με άκρως λιτό και εποπτικό ύφος και σε καθομιλούμενη γλώσσα. Μια μελέτη της εύφορης γυνακείας δράσης, των δυσοίωνων στρεβλών επιλογών της -αναγκαίων ή μη- αλλά και των εύσημων βηματισμών της. 


Απευθύνεται στη γυναίκα στη σελ. 103: " Προσπαθώ να σε ψηλαφήσω / (όποια και να ΄σαι και όπου και να ΄σαι). / Στα καπηλειά / στα φτηνά ξενοδοχεία / στο περιποιημένο διαμέρισμα / στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου..."


Μια γενναία, ευκρινής στάση,  αντρίκιας απολογητικής αξιολόγησης, μια στερνή προσέγγιση με τη φωτογραφική μνήμη να εστιάζει στον γυναικείο ψυχισμό, το ποιητικό τούτο απαύγασμα του Γιώργη Δόξα. Λες και, όσα ζει το πορτρέτο, που ποιητικά σκιαγραφείται, τα ζει και ο ίδιος ως υποστασιακό προβληματισμό του. Λειτουργεί δηλαδή διττά, ως πανεπόπτης θεατής και ως ήρωας παράλληλα, ως αυτόπτης μάρτυρας και ως πάσχων πρωταγωνιστής. Η στόφα του ανθρώπου σε όλες της τις εκφάνσεις τον συγκινεί, πόσο μάλλον όταν έχει να κάνει με τον γυναικείο κόσμο. Ξεναγός, μύστης, λάτρης ή ναυγός άραγε;
 

Στη σελ. 109 εξομολογείται: "Στο αδιάκοπο Πέλαγος / της Ζωής / άκουσα ακούσματα από Σειρήνες / άλλοτε 'δω κι άλλοτε 'κει. / Κι εντόπισα και τις Γοργόνες / που μου τραγουδούσαν άσματα / αγγελικά ή σατανικά. / Και το πέλαγος είτε σκοτεινό είτε γαλάζιο / δεν μ' άφηνε να διαλέξω. / Κι ήμουνα και ΄δω και 'κει / σταθερά και μόνιμα / με το πανί της ψυχής μου..."

Η Γυναίκα, Κόλαση ή Παράδεισος, θα αναρωτηθεί στον εύστοχο τίτλο του βιβλίου ο δημιουργός. Στο βιβλίο με τις σύντομες αφηγήσεις ποιητικής μορφής, αναμετράται η γυναίκα με το υπαρξιακό της άλγος, κυρίαρχη ή κομπάρσος στην κόλασή της και στους παραδείσους της. Ο εύληπτος στίχος του πονήματος κινείται στο ανθρωποκεντρικό πεδίο. Η γυναίκα, ούσα χαλκέντερη, δρα, πάσχει, αναγεννάται, αντιστέκεται, ρέει εύσπλαχνα, καταρρέει, αναστρέφεται, επιτελεί και αποτελεί ζωή. Ταξιδευτής ο ίδιος ο δημιουργός και στα καλέσματα των Σειρήνων και στα ακούσματα της Γοργόνας, έμπλεος εμπειριών, ευαισθησίας και εσωτερικών διεργασιών, συνδιαλέγεται, μέσα από τα πεπραγμένα, με τον έρωτα και την αγάπη χωρίς να τα καταγράφει με ρητορικές κορόνες, μόνο με προσωπικές επισημάνσεις και διαπιστώσεις με ευρύτερη ισχύ. Η στάση του υποκειμένου αιωρείται πάνω από τους στίχους, στίχοι εξωστρεφείς, εικονοποιημένοι, στίχοι με θεατρικότητα. 


Η προσωπική φωνή του δημιουργού, σε αρκετά σημεία, μέσω της γυναικείας αρμύρας και του πόνου, στρέφεται προς τα έσω, καταδύεται στο βαθύ του "είναι", ανακαλύπτεται ξανά και επιστρέφει έξωθεν καυτηριάζοντας την αλλοτριωμένη σύγχρονη πραγματικότητα. Από τον προσωπικό του γυναικωνίτη ανασύρει σπαραγμένες εικόνες αλλά και εικόνες ύψους και ήθους. Οι ηρωίδες του δρουν σε χρόνο και χώρο παρελθοντικό και μέσα από την εικονοπλαστική εκφορά του λόγου κωπηλατούν, θύματα και θύτες, Μαντόνες και αδέκαστες ερωμένες.

Στη σελ. 25 γράφει: "Ακριβώς / γωνία Βασ. Σοφίας και Τσόχα... / Ήταν εκεί / μόνη στην κινητικότητα της Αθήνας / Λευκά μαλλιά/ καθαρό πρόσωπο και ΜΟΝΗ. / Μας έτεινε τα χέρια / Μιλούσε άλλη γλώσσα / Μας κοιτούσε στα μάτια. / Ήταν ολομόναχη και χωρίς το μυαλό της..."


Μέσα από ολιγόστιχα ποιήματα ή καλύτερα μικρές διηγηματικές ιστορίες θα έλεγα, εκφράζεται ο δημιουργός με πολλά στοιχεία προφορικότητας -όπως τη συχνή χρήση ερωτήσεων και στοιχείων στίξης- για τη γυναίκα, την πλατυτέρα των ουρανών, την αγία, για τη γυναίκα υψικάμινο και λαμπυρίζουσα, για την άπληστη, τη μωροφιλόδοξη αλλά και τη γυναίκα την ταπεινή, της χοϊκότητας, της προσμονής, της πλησμονής και της λύτρωσης. Υμνεί τη γυναίκα στους πολλαπλούς της ρόλους. Εξαίρει τους αγέρωχους παλμούς στη φλέβα της αγωνίστριας, καθαγιάζει το γυναικείο δοκάρι του σπιτικού και της φαμίλιας, συντάσσεται με τη γυναίκα της ανωνυμίας, της καθημερινής ασημαντότητας, την ανυψώνει σε γυναίκα σύμβολο, σημαντική και άσπιλη μέσα από την γνήσια, αφτιασίδωτη απλοϊκότητά της. 


Διαβάζουμε στη σελ.29: "Ακριβώς στις 12.15' (καθημερινά) / στα σκαλοπάτια της Πολυκατοικίας / περίπου για δυο ώρες / και μετά "χανόταν"./ Δεν άπλωνε ποτέ το χέρι της. / "Άπλωνε" τα δυο γαλανά μάτια της / μάτια πόνου θλίψης ευγενούς παράκλησης / για ένα ή δύο -ασήμαντα για Μας - ευρώ..."


Σε πολλά ποιήματα ενδημούν τα στοιχεία της στέρησης, της απόρριψης και της ματαίωσης του ονείρου. Πάλλεται ο νους και η σάρκα μπρος στη γυναίκα "ερωτικό διαβάτη", σταθερή στη μοναξιά της κάθε ματωμένη νύχτα στο δρομολόγιο Ευρυπίδου-Αθηνάς, σταθερή στη μοναξιά της μέχρι και την τελευταία πράξη της ζωής της, τον παγωμένο θάνατο. Οι ενδόμυχες γυναικείες φωνές πότε γίνονται μαλαματένιοι δρόμοι και πότε χλεύη του χρόνου. Η γυναίκα, πότε δοξαστικό ρακί και πότε μετέωρο δάκρυ, πότε κορμάκι γιασεμί και πότε ο αργαλειός της θλίψης. Πότε αλγεινός έρωτας και πότε ύπατη ή ύστατη αγάπη μα πάντοτε παρούσα στο ποιητικό προσκήνιο του Γιώργη Δόξα.


Η μητέρα του Ειρήνη, με της υπομονής και της ειρήνης το χάρισμα, δεσπόζει στο κάδρο της αφοσίωσης και της δοτικότητας μέσα από τη γραφή, του αντικειμενικά -όσο είναι εφικτό- διακείμενου δημιουργού. Αλλά και η δασκάλα του, η Κόμη, και η κυρία Βάσω η εκπαιδευτικός της προσφοράς και της έμπρακτης αγάπης, δαμάζουν τα συναισθηματικά θραύσματα και του πιο ανάλγητου ανθρώπου και καταξιώνονται μεταγενέστερα μέσα από την πένα και την εξομολόγηση του μαθητή τους, που επιστρέφει εγκάρδια και ανθρώπινα, ευγνώμων για να ανταποδώσει και να μεταλαμπαδεύσει τις δωροθεσίες τους.


Γυναίκες ηρωίδες επιτελούν το χρέος τους απέναντι στη ζωή, στέκονται στις επάλξεις της ευθύνης απέναντι στην πατρίδα τους, στα παιδιά τους. Αγωνίστριες για την επιβίωση, αγέρωχες για τις ιδέες τους, γυναίκες μαχήτριες που θαλασσοδέρνονται σπαραξικάρδια στο κρεβάτι του πόνου, άλλες παραδομένες στα δύσβατα μονοπάτια του αγοραίου έρωτα, "κούκλες βιτρίνας", γυναίκες της ήττας και της παραίτησης, γυναίκες της μοναξιάς, της άγιας μοναχικότητας, της υπέρβασης. Η Γυναίκα του εθελοντισμού, της ανυστερόβουλης αγάπης, η "Λεβέντρα Γυναίκα", η πιστή και οσία συνοδοιπόρος στο πλευρό του ανήμπορου συντρόφου της.


Γράφει για τη Θεανώ Καπογιάννη, αγωνίστρια από τον Πύργο: "Η Δικαιοσύνη ενδεδυμένη στα μαύρα κοστούμια, / με το άσπρο πουκάμισο και τη μπλε γραβάτα των Κυρίων Δικαστών: "Ενεργό Μέλος του Κομμονιστικού Κόμματος / δεκαέξι χρόνια Κάθειρξη". / Η Θεανώ μόλις βγήκε από τη φυλακή φρόντιζε / στα επόμενα λίγα χρόνια της ζωής της / να μην πατήσει ούτε μυρμήγκι." 


Μια θάλασσα γυναίκα, με τα μπουρίνια και τη βάλσαμο νημεμία της, ετούτη η ποιητική καταγραφή. Κινείται και απορρέει από την πραγματικότητα και την προσωπική ευαισθησία του γράφοντα. Μια θαρραλέα αντίσταση η φωνή του δημιουργού απέναντι στις φαλλοκρατικές αντιλήψεις που κατά καιρούς βρίσκουν το φως της έκφρασης. Επίσης
η γυναίκα παρουσιάζεται σε διαλεκτική σχέση, εκτός από τον αλλότριο εαυτό της, και με το αντρικό φύλο που άλλοτε την προσδιορίζει, άλλοτε το προσδιορίζει και άλλοτε από μόνη της αυτοπροσδιορίζεται. Γράφει με πεζολογικό ύφος και τεράστια βιωμένη γνώση, παρακολουθώντας τις μεταπτώσεις και τις αναταράξεις της δίκοπης γυναικείας πραγματικότητας. Η γυναίκα στη γραφή ετούτη γίνεται πότε ψωμί γλυκό και πότε της μνήμης λειτουργόσπερνο, πότε ποθητή Νύμφη και πότε καημός της Περσεφόνης. Η απογραφή της απώλειας κρύβει τον οίστρο της ζωής, η ασχήμια της αλήθειας μέσα από την καταβύθισή της  κυοφορεί την σταθερή θερμοκρασία της γυναικείας ύπαρξης. 

Αν, λέω, αν η ζωή είναι γυναίκα, τούτο επιβεβαιώνεται με τον πιο αδιαπραγμάτευτο τρόπο μέσα από την εξομολογητική και ανιχνευτική πένα του Γιώργη Δόξα. Η ζωή της γυναίκας στο βιβλίο ετούτο, είναι τα γκρεμοτσακισμένα καράβια, είναι τα απάνεμα λιμάνια αλλά και τα υπόγεια ορυχεία και τα απάτητα κορφοβούνια, τα απρόσιτα και τα δυσανάγνωστα. Είναι εκείνο "το πολύτιμο φωτογραφικό κειμήλιο" που παρέλαβε ο Γιώργης Δόξας από τον αδελφικό του φίλο όταν τον "αποχαιρέτησε". 


Γράφει στη σελ. 65: "Το πολύτιμο φωτογραφικό κειμήλιο / το παρέλαβα δυο μήνες μετά το θάνατό του. / Ήταν γραμμένο στη διαθήκη του με μια αφιέρωση: / "Γιώργη, τις αγάπησα Όλες, μα τις φοβήθηκα!"


Κόλαση ή Παράδεισος η Γυναίκα, συνεχίζει να αναρωτιέται ο δημιουργός και καταλήγει: Η μάνα, η ερωμένη, η αγωνίστρια, η γιαγιά, η σύντροφος, η εργαζόμενη, η φιλόδοξη, η αγοραία πόρνη, ο έρωτας, η αγάπη, η θεοσεβής μοναχή, η αυταπάρνηση, η προδοσία, ο προορισμός, η ζωή εν τέλει, είναι η Γυναίκα!


Κλείνοντας και την τελευταία σελίδα του βιβλίου, είμαι πλέον πεπεισμένη, πως στο δισάκι του ο Γιώργης ΤάΚη Δόξας κουβαλά την τρισύλλαβη προσευχή: τη Γυναίκα. Εκείνη την ασημοκαπνισμένη κρήνη, που πότε με το συναξάρι της αγίας και πότε με το τροπάρι της εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσης γυνής, υπερπηδώντας τις ατραπούς της Κόλασης, οδεύει προς τον επίγειο Παράδεισο και τον ξοδεύει αφειδώλευτα και ζωοφόρα γύρω της.
 

Αθήνα 4/6/2019
Καλλιόπη Δημητροπούλου

Τρίτη 4 Ιουνίου 2019

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΠΛΕΥΣΗ ΣΩΤΗΡΙΑΣ" ΤΗΣ ΕΡΙΕΤΤΗΣ ΜΠΟΡΝΑΝ



Ποιητική συλλογή "ΠΛΕΥΣΗ ΣΩΤΗΡΙΑΣ", εκδόσεις "Βεργίνα"

Kυρίες και κύριοι

Θα μου επιτρέψετε να αρχίσω την αφήγησή μου σαν παραμύθι. Μια φορά κι έναν καιρό η Εριέττη Μπορνάν, ήρθε, ως Ναϊάδα, να ταράξει τα νερά της ποίησης. Ήρθε ως Κρηναία Νύμφη με τις περδικόστηθες λέξεις, με την ενδόμυχη λάβα της, ως συνοδός του Διονυσιακού στίχου, σε πυρωμένο αργαλειό, να υφάνει τη γραφή της.  Ήρθε με το Εκκλησιαστικό της συλλείτουργο, να καρποδέσει το ρασοφόρο αισθαντικό πνεύμα, να κορφοκοπήσει τον πνευματικό της ενδόκοσμο, διατηρώντας τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ σωματογραφίας και ψυχογραφίας.Ήρθε ως γενεσιουργός μήτρα να γλυκοψελλίσει τους χρησμούς της.
                                                                            
Μια φορά κι έναν καιρό, η Εριέττη της έμψυχης ποίησης, άρχισε να μπαινοβγαίνει στο ομηρικό κείμενο για να συνδέσει τα απώτερα σύμβολα με τα σύγχρονα, να ερμηνεύσει το πέρασμα των Σειρήνων ως λειμώνα του πόνου, ως λιβάδι του μικρού και του μεγάλου θανάτου, ως απόγειο του "μικρού ερωτικού" και να διαπιστώσει πως ο Όμηρος στάθηκε οδηγός ακριβός για τη δική της ασφαλή πλοήγηση στο τρικυμιώδες θαλασσινό ταξίδι της ζωής. Το θεμέλιο της δικής της αλήθειας και της ομορφιάς θα το μελετήσει στον Όμηρο, να κινείται σε όλο το μήκος και πλάτος της ανθρώπινης καρδιάς και θα το μεταλαμπαδεύσει σε εμάς με εκείνες τις λέξεις που όπως λέει "αφήνουν τον καύσο της μέντας/στο θόλο του ουρανίσκου". Πνευματικά και λογοτεχνικά θα την διαποτίσει ο πλέον θαυμαστός ποιητής του πολιτισμού μας, που πηγάζει από μια εποχή αφτιασίδωτης δράσης με τις πραγματικότητες του κόσμου. Έτσι μέσα από τις εμπειρίες της ζωής, η ποιήτρια θα υφάνει στους στίχους της τον πόνο και την οδύνη με τον θρίαμβο και τις γενναίες στιγμές. 
Γράφει στη σελ. 54:"Το εκτελεστικό/ μοιράζει χάπια της χαράς/ και μετά/ σε θέση ετοιμότητας πάλι./ Σε κάθε διάλειμμα/ σηκώνουμε/ μισόκλειστα μάτια/στον Ουρανό". 

Η έμπνευσή της, έμφορτη από οικείες λυρικές καταβολές αντανακλά την πλήρη ωρίμανση της στιχουργικής μορφής με την  πλήρη επίγνωση του ενστίκτου και των προσωπικών αναζητήσεων. Ο αεικίνητος μικρόκοσμος της Εριέττης Μπορνάν δονείται από την δυναμική του αφαιρετικού στίχου που δυιλίζει τη φόρμα του και ακολουθεί το δρόμο της εκλεκτικής ελευθερίας του χωρίς ίχνος φιλαυτίας. Στο ποίημα με τον τίτλο Υπομονή υπέροχα γράφει: "Σ' εσέ ξομολογιέμαι σιαμαία μου./Στήθος με στήθος/βγήκαμε στο φως... Ενάρμονα τρεκλά βαδίσαμε/στα δυο καρβέλι ψωμοφάγαμε/αργές μπουκιές γλυκοσαλίσαμε/σε κορφοβούνι άπαρτη σημαία στήσαμε". 

Η ποίησή της κινείται πέρα από την ατομική οπτική στο συλλογικό πλαίσιο. Στη θεματολογική της περιπλάνηση, όσα την άγγιξαν, όσα τη μάτωσαν, κυρίως όμως όσα τη λύτρωσαν, αισθητικοποιούνται με την ιδιαιτερότητα της Ομηρικής της επιρροής, του Καζαντζακικού εναγκαλισμού και την ζωτικότητα της διαύγειας της σκέψης της.  Γλώσσα μεγαλοπρεπής, της μετουσίωσης, γοργή, ευκίνητη, εύπλαστη. Ο λόγος της μεγαλειώδης, ευθυτενής, με πλούσιες Βιβλικές αναφορές, άλλοτε δοξαστικός και κατανυκτικός, άλλοτε ελεγειακός και άλλοτε έκρυθμος, ασυμβίβαστος και λέφτερος. Η Σάρα, η Ρεβέκκα, η εν πολλαίς αμαρτίαις, ο κήπος της Εδέμ, το μάννα, τα ξαφτέρουγα , ο ων ο ην και ο Ερχόμενος, το φιλί του Ιούδα, οι Άγιοι Πάντες, το χερουβικό, η Νύμφη Ανύμφευτη, ο Ευαγγελισμός, η κρυαδερή φάτνη και άλλα ακόμα Βιβλικά σύμβολα μπαίνουν στο ποιητικό σκηνικό της Εριέττης Μπορνάν. 
Η αλήθεια, που διατρέχει όλη τη συλλογή, διδαχή σεμνή, αξιοπρεπής και απέριττη αλλά βροντώδης, με πύρρεια παρρησία. Η ποιήτρια νοσταλγεί, ματώνει, καυτηριάζεται, αυτοκρίνεται. Η τεχνική αρτιότητα της λεκτικής εικόνας μεταφέρει τραγωδιακή αντίληψη που οδηγεί από το προσωπείο στο πρόσωπο, από το άλγος στη λύτρωση, από την περιορισμένη βούληση στην ύψιστη ιδεατή διάσταση. Έχω την πεποίθηση, πως σε τούτη την ποιητική συλλογή η Εριέττη Μπορνάν μάς συστήνεται με την προσωπική της ανασυγκρότηση. Ποίηση σκεπτόμενη, πυράκανθος και πυροστιά. Με δυο ζευγάρια  μάτια ως "Μυρσίνη Δοξαστική" θηλυκώνει την αναπνοή της με τον γητευτή στίχο της ποίησης κι η ποίησή της υψώνεται "ενάνθρωπος Θεός". Λειτουργεί περισσότερο δραστικά παρά μοιρολατρικά. Καταγράφει τα θέματά της με μνημειώδη επίγνωση και πληρότητα. 
Η Αγάπη με τη Διονυσιακή της μέθη, με τα ιμερόεντα στήθια δεν αντιμετωπίζεται ως στοιχείο μυστηρίου ή κάλλους αλλά ως μια αναβρυστική πηγή, ως κρήνη  όλων των ζωτικών δυνάμεων του ανθρώπου. 
Διαβάζουμε στη σελ. 124: "Τίποτα για μας δεν ήταν κρίμα/Όλα μαγιόκρινα / Κρίνα... ο λυκοφαής Ευαγγελισμός/του κρινοφόρου Πρωτοστάτη / Κρίνα οι κορυβαντισμοί που μάγκωσαν τα 
κρινόχειλα / Κρίνα...τα φιλιά που ξεχείμασαν στο κρινολαίμι..."                                                                  

Ναι αγαπητή Εριέττη, "όλα πήγαν κρίνα", όλα καρυκευμένα, εύοσμα και εύγευστα, σε ετούτη την ποιητική σου "Πλεύση σωτηρίας". Όλα μαντήλι καντιοπικραμύγδαλο όσα λυγμικά μας απάγγειλες. Εύχομαι με πολλά κρινόστιχα να γεύεσαι, πολλές ακόμα σωτήριες πλεύσεις στην ποιητική σου διαδρομή.

Καλλιόπη Δημητροπούλου                                                    
Αθήνα 5/4/2019 Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών

Τρίτη 28 Μαΐου 2019

ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑ-ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ (ΚΡΙΤΙΚΗ)


To ποιητικό ηχόχρωμα της φωνής της Μαργαρίτας Αρβανίτη, πάλλεται από το δυσερμήνευτο και δυσανάγνωστο παρόν, στην ποιητική της συλλογή με τον τίτλο "ΑΝΑ-ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ", εκδόσεις "ΚΑΚΤΟΣ", Αθήνα 2018.

Στους ιδιαίτερους καιρούς, που διάγουμε, με όχημα τους κοινωνικούς της προβληματισμούς, η ποιήτρια οδεύει στοχαστικά προς τις ατραπούς της εγρήγορσης και της αφύπνισης. Το ποιητικό της στασίδι δονείται από την πεζή και στείρα πραγματικότητα. Ανασκάπτει τις καθημερινές τραγωδίες μας, κραυγάζει με τα επώδυνα, πενθεί για τα ανεκπλήρωτα, για τα απωλεσθέντα. Η ποίησή της, συνδαιτυμόνας των παθών, συμπάσχουσα και μυροφόρα συνάμα, σε Σταυρούς, Γολγοθάδες και αποκαθηλώσεις, αντιστέκεται και επαναστατεί, ανάσταση αιτεί.


"Ορειβατώ./ Πετροβατώ./ Κρημνοβατώ χωρίς σχοινοπαρέα..." γράφει η ποιήτρια και μας καλεί να δράσουμε, μπρος στο "θέατρο του παραλόγου", να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας, να ανασυνταχθούμε, να ανακατευθύνουμε τους κοινωνικούς και προσωπικούς μας ρόλους, με στοχασμούς και αναστοχασμούς, με αναρριχήσεις "στα δύσβατα του νου" και στην "ανάγλυφη ορθοπλαγιά/ της γνώσης" .


Αλλά και λυτρωτική η ποίηση της Μ.Α. με το ιαματικό της γιατροσόφι να καθαγιάζει τους πόνους, να καταλαγιάζει τους καημούς. Η ποιήτρια, σε τούτη την ψυχική της κατάθεση, επιστρατεύει τη σμίλη του χρέους και της ευθύνης απέναντι στην άνυδρη και επιδερμική ζωή και τη χρησιμοποιεί επάξια, γόνιμα και εποικοδομητικά. Ο εγκλωβισμένος άνθρωπος, πίσω από της ζωής τα ατσάλινα συρματοπλέγματα, με τη στίγμα της αρχαίας τραγωδίας από τα γενοφάσκια του, λαβωμένος στη σάρκα και στην ποδηγετημένη ύπαρξή του, δυσανασχετεί, οδύρεται, καταρρέει. Με μια αλληλουχία μικρών και μεγάλων θανάτων καταλήγει στην απέναντι όχθη. Η ποιότητα ζωής όμως στο ενδιάμεσο είναι η νίκη του, το κέρδος, υποστηρίζει η Μ.Α. 

                                                                            
Γράφει στη σελ. 23: "Nα νικήσω θέλω / τα εμπόδια του βουνού / Στόχος μου η κορυφή, / να συναντήσω εκεί / με την ανατολή / των επαναπροσδιορισμών / την έσχατη πραγματικότητα, / εξόριστη του τύραννου των εικασιών, / θεματοφύλακα της πλάνης των λαών..."
 

Μια σειρά από διαπιστώσεις της ποιήτριας σε υποκειμενικούς προβληματισμούς, που διακατέχονται όμως από αντικειμενική και διαχρονική ισχύ, καλούν τον άνθρωπο σε επανεκκίνηση. Η περηφάνια μας έγινε κάλπικη, μάτωσε από την οικονομική και πνευματική κρίση. Στενάζουν οι ανθρώπινες σκιές πίσω από τα λουκέτα της πτώχευσης, ματώνουν τα ξενιτεμένα παιδιά μας, αιμορραγούμε από την ερημία της ψυχής μας, την προδομένη ζωή, από τις πολεμικές απειλές, την βάσανο της τρομοκρατίας. Σε τούτον τον εύθραυστο, τον σαρακοφαγωμένο ορίζοντα, τον αδηφάγο ρου, καταφθάνει ο λόγος και η επικουρία του ποιητικού υποκειμένου. Στο αγριάρμενο,, το δυσβάσταχτο σήμερα, σε τούτη την αλγεινή σύμπραξη ζωής και θανάτου, η Μ. Α. ορθώνει το αγωνιστικό της παράστημα και προτείνει πορεία μεταστροφής, ανακατεύθυνση, αλλαγή πλεύσης, μια στάση ζωής, που, όπως φαίνεται, ακολουθεί και η ίδια. 
                                                                    
Διαβάζουμε στη σελ. 33: "Στην αρκούδα που βρυχάται / προστρέχουν οι ποιμένες / προδότες και προσκυνημένοι. / Ούτε ερίφια εμείς / λιοντάρια είμαστε / από γενιά ηρώων ξεκομμένοι..."


Με πολλά πεζολογικά στοιχεία, με αποφθεγματικό λόγο, με σοβαρό, λιτό, προτρεπτικό και διδακτικό ύφος, η γραφή της Μ.Α. μέσα από κοινωνικές αναφορές, εκφράζει την οργισμένη της αντίδραση στην αντιποιητικότητα της εποχής μας, στην εκμετάλλευση του ανθρώπου, στην αλαζονική εξουσία, στον κοινωνικό εκφυλισμό, τη φρίκη του πολέμου, τον χαμένο παράδεισο. Χωρίς ψευδαισθήσεις και παροράματα, χωρίς αισθηματισμούς και ατομοκεντρισμούς, με ρεαλιστική γλώσσα, η ποιήτρια διακρίνει τα πελιδνά και τα βραχώδη, κατεδαφίζει ποιητικά το ωραιοποιημένο, το κάλπικο κοινωνικό γίγνεσθαι και διεισδύει με τη γραφή της, σε κοινωνικές-υπαρξιακές αναζητήσεις και αναθεωρήσεις.


Αναλαμβάνει ενεργό ρόλο δράσης με δρομολογημένη την ειλικρίνεια είτε γράφοντας σε α ενικό πρόσωπο -κάνοντας μονόλογο  συνενοχής και ευθύνης- είτε σε β  για να προσδώσει αμεσότητα, να ευαισθητοποιήσει ή και σε γ πρόσωπο για να προσδώσει αντικειμενικότητα. Η χρήση της Προστακτικής είναι μια ιδιαίτερη γλωσσική παράμετρος στη γραφή της Μ.Α., όπου μαρτυρά την επιτακτική ανάγκη για παρέμβαση και δράση. Ο λόγος της προτρεπτικός, επιβλητικός, αλλού ξυράφι, αλλού λεπίδι και αλλού ιαματικός λυγμός για τα συγκαιρινά και τα αλλοτριωμένα. Μια υποδόρια συνεχής αφύπνιση η γραφή της.

Γράφει στη σελ. 44 του βιβλίου, στο ποίημα με τον τίτλο "Εγκατάλειψη: "Το λεπίδι τους βαθιά χαρακιά. / Καισαρική τομή / γεννοβολά τον πόνο / μοναδικό τους γόνο / σε κορμί αφημένο / ούτε ζωντανό / ούτε πεθαμένο..."


Με φιλοσοφική ενατένιση διεισδύει και στα ανθρώπινα και στα φυσικά συμβάντα η ποιήτρια. Ασύμφορο το παρόν. Οι δυσκολίες της ζωής μοιάζουν προκλήσεις, είναι εκπαιδευτικές ασκήσεις αντοχής και ενδυνάμωσης, υποστηρίζει. Η  "αστραπή της ζωής" με τα νάματα -θετικά, δυσοίωνα ή απρόοπτα- προσφέρεται "σαν Θεία Μετάληψη"  και οφείλουμε να κοινωνήσουμε. Η συλλογική συμπόρευση, η ευθύνη και η δράση είναι η πρόταση της ποιήτριας, για διαφυγή και μεταστροφή από τα δύσβατα, από τις δυστοκίες της ζωής και τα επώδυνα. Μια ζωή που αξίζει να την γευόμαστε γουλιά-γουλιά, όπως γράφει στη σελ. 68: "Γουλιά-γουλιά η κάθε μας στιγμή / το ποτήρι της ζωής μας το γεμίζει / όμορφη, μεθυστική. /Ανεπανάληπτοι εμείς, μοναδικοί / στο στολίδι επάνω που λέγεται γη / έχουμε άπειρους λόγους να ζήσουμε, / το δώρο της ζωής να τιμήσουμε."


Στην ποίηση της Μ. Α., οι οραματιστές και οι πρωτοπόροι μέσα από την πάλη των αντιθέτων, μέσα από μια επίπονη ανοδική πορεία ακολουθούν την μοναξιά της πρωτοπορίας. Οδεύουν στα αγκαθερά με ρηξικέλευθο βηματισμό, οδεύουν με τα στοιχεία του "κατ' εικόνα" από την πλάση τους και πληρώνουν το τίμημα  του αυτεξούσιου με την προσωπική τους αιμορραγία.  Η δικαίωσή τους φαντάζει μεταγενέστερη πράξη.


Διαβάζουμε στη σελ. 25: "Η μοναξιά της πρωτοπορίας! / Με καρφωμένο πάνω της σταυρό/ αιμορραγεί, αιμοδοτεί με πρόοδο / το σώμα της εξέλιξης της νέας κοινωνίας".


Στη συνέχεια του βιβλίου, ο θεματικός ιστός της ποιήτριας διευρύνεται. Μιλά για το σύμβολο ζωής, τη μάνα, για το χρέος μας απέναντι στην τρίτη ηλικία, για την σοφία της ωριμότητας και τον φόβο που ελλοχεύει στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, για το απροσδόκητο, για τον μισάνθρωπο με τα μισερά και απάνθρωπα στις αγκυλώσεις του αλλά και για τον χρόνο που  πρυτανεύει και κουρσεύει με τις φθοροποιές του δυνάμεις. 


Στη ποίημα με τον τίτλο "Το γέρικο σκαρί" γράφει: "Κάποτε πλεούμενο ευτυχισμένο / τώρα κουφάρι μοναχό / που ζει παρατημένο / δίπλα στη θάλασσα / που κάποτε αρμένιζε, / απ' όλους ξεχασμένο...." 


Επίσης άξιες μνείας είναι οι αναφορές της Μ. Α. στο φυσικό τοπίο με τη αναλγητική του προσφορά και τις άπειρες σημάνσεις και τους συμβολισμούς του.  Η ποιήτρια αφουγκράζεται, εικονοποιοεί και καταγράφει το φυσιολατρικό μας επιστέγασμα και την επίδρασή του στη ζωή μας. Η φύση διδάσκει, προτείνει, αντιπροτείνει, θεραπεύει. Η φύση με τις θεϊκές της στιγμές γιγνώσκει, μεγαλουργεί. Η ποίηση στέκεται άλλοτε ο διαμεσολαβητής και άλλοτε ο αρωγός της.


Διαβάζουμε στη σελ. 70, στο ποίημα που τιτλοφορείται "Το φθινόπωρο των επαναπροσδιορισμών": "Κρύο. / Βροχή. / Γκρίζα η μέρα./ Χειμώνιασε, ψυχή μου! / Οι διαβάτες λιγόστεψαν στους δρόμους./ Αραιά και πού μια "καλησπέρα". / Άδεια του πάρκου τα παγκάκια / άδεια και τα κλαδιά των δέντρων από φύλλα...."


Και λίγο πιο κάτω στη σελ. 72, διαβάζουμε στο ποίημα με τίτλο "Η βροχή": "Λατρεύω τη βροχή! / Άλλοτε πιο ήπια, / άλλοτε σαν καταιγίδα / μαστίζει ψυχές και σώματα. / Ρούχα βρεγμένα, παπούτσια μουσκεμένα, / το βήμα γίνεται ταχύ.../ Ακολουθεί ουράνιο τόξο στην ψυχή μας, / όπως στον ουρανό μετά την καταιγίδα..."                                                    
Και λίγο πιο πριν, στη σελ. 54 γράφει η ποιήτρια: "Το φως του ήλιου / μέσα από τις γρίλιες / καθώς περνά / ξυπνάει την ελπίδα. / Άλλη μια μέρα! / Το θαύμα της ζωής / θα ζήσω /ξανά!


Με το θαύμα της ζωής για την "Ιθάκη" σου να πορεύεσαι, καλοπόρευτες και οι "Ανακατευθύνσεις" σου αγαπητή Μαργαρίτα. Καλοτάξιδες, με ούριους ανέμους στα ευφρόσυνα μονοπάτια και στις καλλίροες λεωφόρους της ζωής.


Αθήνα 17/5/2019
Καλλιόπη Δημητροπούλου

Τρίτη 14 Μαΐου 2019

NON OMNIS MORIAR


Κι όταν άνοιξε η διαθήκη έμαθα
πως δεν τα αποκάλυψε όλα
ο άγιος της Πάτμου.
Δεν έγραψε για τον αβοήθητο θεό της γης

που αγρυπνούσε με το νεκρό σκαθάρι
με τους άπορους, τις πόρνες.
Δε μίλησε για τις αυτόχειρες νυχτιές
στου πρόσφυγα το τεντωμένο δέρμα
για τα τραπέζια συνεδριάσεων
με τα γυμνά γεγονότα
για τον Αββά Σεγιές, τον Βοναπάρτη
και τις συνομωσίες ολκής.
Φτωχέ άνθρωπε
στην αποψινή δεξίωση
παραβρέθηκαν κι άλλα θηρία
από το Κόσσοβο, τη Γκουέρνικα, τη Χιροσίμα.
Παλιοσιδερικό ο κόσμος
κι ο άνεμος όλο φυσάει φόβο
όλο φυσάει θάνατο.
Κακόμοιρε Φιοντόρ
κι ο Μίσκιν σου νεκρός.

 
14/5/2019
Κ. Δημητροπούλου

Πέμπτη 18 Απριλίου 2019

ΕΙΡΗΝΗ ΕΣΥ ΔΟΞΑΣΤΙΚΗ



Λευκό περιστεράκι
βαλσάμωσε η μάνα μου
τη μέρα της γιορτής  μου
λευκό περιστεράκι, ολόλευκο.

Δεκαοχτώ του φυλαχτά αράδιαζε στο δώμα
δεκαοχτώ, δεκαοχτώ τα χρόνια που φορούσε.

Τα σκοτεινά μας βράδια
φουρφούριζε τα πούπουλα
φτερούγιζε σαν χελιδόνα
κατέβαινε απ' το έπιπλο
και έτρωγε ψωμί μαζί μας.

Δεκαοχτώ του φυλαχτά αράδιαζε στο χώμα
δεκαοχτώ, δεκαοχτώ τα χρόνια που κεντούσε.

Σάββατο 13 Απριλίου 2019

ΕΓΩ Ο ΓΕΙΤΟΝΑΣ



Δημοσιεύτηκε http://www.bonsaistories.gr/%ce%b5%ce%b3%cf%8e-%ce%bf-%ce%b3%ce%b5%ce%af%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%82/?fbclid=IwAR1rKWHvvBAUSVjsqxSRUGyvAYZUzbteJaG5g287lFJHKk6MlprcN3Kmbok
Οι γείτονες φορούν γραβάτα και κοστούμι
με το μαύρο της φθοράς στις φόδρες τους
στις στεγνές πόλεις περπατούν
αντί Μπρετόν, μπετόν στο πλάνο τους.
Οι γείτονες κρατούν τη μάσκα τους στο χέρι
και τσάντα σαμσονάιτ
κι όλο τρέχουν να διαπρέψουν.
Δεν έχουν καιρό για τα αδέσποτα
για τα ανήλιαγα σκυλιά τους
για τα παιδιά τους στα διαμπερή κλουβιά.
Οι γείτονες φορούν ρολόι ακριβείας
ντύνονται τη μοναξιά τους τις γιορτές
τη βάζουν στο αμάξι
και βουβοί πατάνε γκάζι
αλλά τι κρίμα
αλλού το Πάσχα αλλού η γιορτή.
Οι γείτονες φορούν ιλουστρασιόν σακάκι
που καθρεφτίζομαι εξαπίνης
και ω του θαύματος
στο φανταζί τους ρούχο κρεμασμένος
κατάλαβα πως ήμουν κι εγώ ο γείτονάς τους.

Παρασκευή 12 Απριλίου 2019

ΟΜΙΛΙΑ "Οι τρεις Ηλείοι ποιητές και το βιβλίο ΗΛΕίασις".


Η Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Πύργου -- Ολυμπίας κα Τζένη Μπίθα μιλά με θέμα: "Οι τρεις Ηλείοι ποιητές και το βιβλίο ΗΛΕίασις".

Κυρίες και κύριοι,

Μαζευτήκαμε αυτό το ανοιξιάτικο απόγευμα για να μιλήσουμε για ποίηση και  λογοτεχνία, να μοιραστούμε στίχους και να περιδιαβούμε στην ποιητική συλλογή «Ηλείασις»,  έργο όχι ενός αλλά τριών Ηλείων δημιουργών της Καλλιόπης Δημητροπούλου,  της Φωτεινής Αζαμοπούλου και του Τάκη Κούρβα.
Σε αυτή την «Σύζευξη ποιητικής εσοδείας»,  σ’ αυτό το περίτεχνο μωσαϊκό των  86 σελίδων συνενώθηκαν τρεις άνθρωποι με συγγενείς ποιητικές ιδιοσυγκρασίες, με κοινές καταβολές και ρίζες . Το εντυπωσιακό σε αυτή την ποιητική συν-ποίηση είναι η αίσθηση του αναγνώστη ότι είναι γραμμένο από έναν και μόνο δημιουργό.
Η ψυχή και των τριών  ανασαίνει  στα ίδια χώματα, στις ίδιες παραδόσεις, στην ίδια πατρίδα, στον ιστορικό γενέθλιο τόπο της Ηλείας .Σκοπός  των ποιητών είναι η δημιουργία μιας τρυφερής ανάμνησης στον αναγνώστη που θα γεννήσει  μια πρωτόγνωρη αίσθηση οικειότητας. Όπως είπε και ο Άγγλος ρομαντικός ποιητής Τζων Κητς (John Keats), «η ποίηση πρέπει να εκπλήττει με κάποια λεπτή υπερβολή, και όχι με το ασυνήθιστο. Πρέπει να δημιουργεί στον αναγνώστη την εντύπωση ότι είναι η έκφραση των δικών του υψηλών σκέψεων, που θα πρέπει να μοιάζουν περισσότερο με ανάμνηση.» Με τον τρόπο αυτό οφείλει να λειτουργεί αισθητικά η ποίηση, ώστε να επιτυγχάνει το επιθυμητό αποτέλεσμα στον συγκινησιακό κόσμο όλων όσοι εντρυφούν στα νοήματά της.
Αν θα έπρεπε να καταλογογραφίσει κάποιος, και να ομαδοποιήσει τα ποιήματα που υφαίνονται περίτεχνα στα περιεχόμενα της ποιητικής συλλογής που παρουσιάζουμε σήμερα, τότε θα εντυπωσιαζόταν με το εύρος και την ποικιλία των θεμάτων που συγκινούν και εμπνέουν τους ποιητές.
Ανοίγει τις πύλες της σε ένα μουσείο ελληνικότητας απ ` όπου ξεπηδούν αγάλματα, κάστρα, ναοί. Η αναδίφηση και η σμίλευση του παρελθόντος είναι ευκρινής καθώς στους τίτλους των ποιημάτων υπάρχουν νωπά ονόματα μέσ’ από τους μυθικούς  χρόνους και την ιστορία  (Αρχαία Ολυμπία, Αρχαία Σαμία, Αρχαία Ήλιδα, Αρέθουσα –Αλφειός) .
Οι ποιητές μάς ξεναγούν  αντλώντας -και όχι εξαντλώντας- σπαράγματα ιστορίας –και ιστοριών-, μνήμης, σχέσεων, συναισθημάτων, στοιχείων μιας ζωής όπως αναβλύζει στο συναπάντημα του μύθου της με το παρόν.
Στη συνέχεια μέσα από μια σειρά ελεγειακών προσωπογραφιών παρελαύνουν όλοι οι σπουδαίοι Ηλείοι που με το έργο τους λάμπρυναν τούτο τον τόπο. Τάκης Σινόπουλος, Τάκης Δόξας, Αύγουστος Καπογιάννης, Νίκος Μπελογιάννης, Γιώργης Παυλόπουλος, Ανδρέας Καρκαβίτσας.Παρελαύνουν επίσης οι Διονύσιος Σιμόπουλος, Ντίνα Σκουλαρίκου-Γεωργιάδη, Ηλίας Ανδριόπουλος. Σπουδαίοι πνευματικοί άνθρωποι που έθρεψε η ηλειακή γη και εμπνέουν τους τρεις ποιητές
Μία άλλη παράμετρος που αξίζει να εξετασθεί εδώ είναι η φυσιολατρία που  διέπει το έργο τους, η οποία  αν και αφορμάται από τα προσωπικά βιώματά τους, είναι στην πραγματικότητα νοσταλγία και ακραιφνής ρομαντισμός που εγγράφονται ανεξίτηλα μέσα στην ψυχή μας.
«Στον τόπο που γεννήθηκα / φυτρώνει ο δυόσμος και η μέντα» γράφει η  Καλλιόπη
« Με ένα κρινάκι του γιαλού στο χέρι της / τον κύρη της η κόρη θα προσμένει» γράφει η Φωτεινή
«Τα ρόδα ανθούν , μύριες αισθήσεις / πάνω σου γέρνει η άνοιξη» γράφει ο Τάκης
Η συλλογή αποτελείται από  μικρά ποιήματα στα οποία εντοπίζουμε μια ιστορία-μήνυμα, μια σκηνική διάρθρωση, μια ιδεοπλαστική εικόνα, μια εικόνα που εκφράζει μια ιδέα. Η «λαογραφία» των εικόνων είναι οι ρίζες, οι ακατάλυτοι δεσμοί με το παρελθόν.
Προβαίνουν σε μια αναμόχλευση της μνήμης τους για να θυμηθούν ποια πράγματα συγκρότησαν την ταυτότητά τους. Είναι η ζεστασιά και η υπέροχη θαλπωρή που απέπνεε ο χώρος που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν.
Σε αυτό το ψηφιδωτό των αναμνήσεων ζωντανεύουν  τόποι και άνθρωποι.
 Οι τόποι που περπάτησαν παιδιά και χαράχτηκαν στις ψυχές τους, στη ψυχή όλων μας.  Ο πευκόφυτος Γρύλλος , η πέτρινη κυρά Ανδρίτσαινα, η Καζάρμα του Καιάφα, η λίμνη της Αγουλινίτσας, το Χλεμούτσι, το Δρυοδάσος της Φολόης.
Οι εικόνες των ανθρώπων που γνώρισαν και σημάδεψαν τη ζωή τους αλλά δυστυχώς  ξεθώριασαν στο πέρασμα του χρόνου και έγιναν πια μουσειακό υλικό στα μάτια των νεώτερων γενιών .

Ξεχωρίζει η φιγούρα της μάνας των χωραφιών
                                                            με το φακιόλι του ιδρώτα
                                                          με τα ροζιασμένα χέρια στη μέση
                                                          να αγναντεύει τον κύρη της    
                                                   στον πηγαιμό για της φαμίλιας της το προσφάι

Αγέρωχα στέκει στο χωράφι του μόχθου ο ζευγάς που ετοίμαζε τη σπορά το μήνα Οκτώβρη 

Και εγώ μες την αχλύ της θύμησης
                                                      τον ήρωα της γης μου αγνάντευα
                                                           τον πατέρα που μ` ανάστησε
                                                          με της χειροβολιάς τον θέρο

Εκεί στην άνυδρη πια Αγουλινίτσα ξαναζωντανεύουν οι διβαράδες της μπούκας στο κυνήγι του χελιού
                                                πελαγωτά ως το λαιμό ο γητευτής της μπούκας
                                                μάχεται ως το λαιμό με μια χούφτα συντρόφους

                               Ηχούν τα τραγούδια των παιδιών  στις θημωνιές  κατακαλόκαιρο
                                                   στραφτάλιζαν του θέρου τα δρεπάνια,
                                               το χέρι μας ευλαβικά αγκάλιασε τα στάχυα

                                          Ξεκουράζεται στο αλώνι  η πριγκίπισσα σταφίδα
                                                           κάματο απαίτησες, παιδεύτηκα μαζί σου
                                
                                            Θροΐζουν  τα φυλλώματα στον κάμπο των ελαιών                     
                                                             Θεϊκή μοσχοβολιά απλώθηκε τριγύρω
                                                                της ελιάς πλημμύρισε τ` ασήμι  

Ξυπνούν τα όνειρα που ταξίδεψαν μαζί με το Μουτζούρη, όταν σίγησε για πάντα

                                                        οι χορταριασμένες γραμμές
                                                       του τρένου που σίγησε πια
                                                                    απάτητοι οι πέτρινοι σταθμοί
                                                             βουβή του κυρ Θύμιου η σφυρίχτρα
                                                                    σάπιες μηχανές ,έρμαια βαγόνια

Βαραίνει την ψυχή, η θύμηση του ολέθρου της πύρινης λαίλαπας

                                                                       με το μαύρο της φτέρωμα
                                                                  σωριάστηκε απ` τον πόνο η νύχτα
                                                                       τους κόπους της σπατάλεψε
                                                                       θερίζοντας αμείλικτα την ελπίδα

Μια αληθινή δεξαμενή συναισθημάτων προβάλλει μέσα από την παρούσα ποιητική συλλογή. Η  νοσταλγία, η αγάπη, η απώλεια, η ελπίδα,  αναδύονται μέσα από τα ποιήματα που μας καταθέτουν οι τρεις δημιουργοί.
Η γραφή τους είναι απλή, κατανοητή  και αποτυπώνει την πηγαία, καθάρια έμπνευσή τους, ενώ το ύφος  τους είναι λιτό και μεστό με αποτέλεσμα να αγγίζει τις καρδιές και το μυαλό όλων μας. Χωρίς περίτεχνες εκφράσεις  καταφέρνουν να μας δείξουν τον πλούσιο συναισθηματικό τους κόσμο και μας επιτρέπουν να αφουγκραστούμε τον ήχο των ευαίσθητων κεραιών της ψυχής τους.
Η αγάπη για το τόπο τους γέννησε αυτό  το ιδιαίτερο και ξεχωριστό επίτευγμα της ποιητικής  συν-ποίησης , η βαθύτατη ανάγκη να αναδείξουν το μνημειακό, λαογραφικό και φυσικό πλούτο της Ηλείας. Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεώτεροι. Γιατί αξίζει τούτος ο τόπος να αγαπηθεί από τα παιδιά του  με την κληρονομιά που αφήνει ως μια μύηση για ένα καινούργιο μέλλον.
Θα κλείσω με μια συρραφή στίχων και των τριών ποιητών που αποτυπώνουν αυτή την αγάπη τους για την Ηλεία, την αγάπη που έγινε η Μούσα τους και γέννησε την «Ηλείασι»

Πού τη ψυχή να παραδώσω
Πού να βρω τόπο ανάδοχο
Μακριά από σε, Ηλεία μου  

     
Τον κόσμο σου εμόνιασες, ιδέες νέες φέρνεις
Θεοί σε ερωτεύονται, πολιτισμού γεννήτρα


Αδάμαστη και πανέμορφη Ηλεία
Μας έχεις χαράξει για πάντα.


Σας ευχαριστώ.
Πύργος, Συνεδριακό Κέντρο, 30/3/2019

Τρίτη 9 Απριλίου 2019

ΣΤΕΡΝΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ


Σ' αντάμωσα στερνά στο ξόδι σου
εκεί που ο Άη Γιώργης σου ΄στησε
πικρό το μοιρολόγι.
Κι ήταν Απρίλη τέσσερις
που άνοιξε η γης την αγκαλιά της
πρόωρα να σε καλοσωρίσει
κι ήταν πρωί που διάβηκες γενναία
την Πύλη την πλατιά της Αλησμόνας.
Δυο γλάροι στάθηκαν την κονταυγή
σιμά στο σπιτικό σου
ο πάλευκος στης κόρης σου το μέτωπο
έσερνε γλυκό φιλί της μάνας
να το κρεμάσει φυλαχτό της
κι ο πορφυρός, της βγνωμοσύνης δάκρυ
συντροφικά το βήμα έφεξε
στο διάσελο του άντρα σου του στυλοβάτη
π' ασάλευτος σαν πέτρα σού 'στεκε
από καιρό στου πόνου το κρεβάτι.
Κι εσύ, της καλοσύνεψης Αναστασία
που χόρευες με τα φτερά τ' ανέμου
άνεμος γίνηκες και πέταξες
με τον βοριά ξοπίσω σου
τα σωθικά μας ν' αγριοδέρνει.
                                                         Στην Αναστασία που...
9/4/2019

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2019

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Κ. ΚΑΡΟΥΣΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ "ΗΛΕίασις"


Σύζευξη ποιητικής εσοδείας. 
Των Καλλιόπης Ι. Δημητροπούλου – Φωτεινής Αζαμοπούλου – Τάκη Κούρβα 
εκδ. Βεργίνα 2018

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι, φίλες και φίλοι, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας. 
Όταν ο ήλιος σε χτυπάει, αβάσταχτες ώρες μες στο καταμεσήμερο, παθαίνεις ηλίαση, όταν διαβάζεις και μελετάς και ανασαλεύουν τα στάχυα της ποίησης μέσα σου, τότε μια «Σύζευξη ποιητικής εσοδείας» σε κατακυριεύει και οι αχτίνες του δημιουργούν μια δεύτερη «Ηλείασις», αυτή που απορρέει από το φυσικό και το ιστορικό κάλλος του νομού Ηλείας, που προσυπογράφουν και υμνούν, ολυμπιοδρομώντας στις μέρες μας ποιητικά, τρεις ομοούσιοι φίλοι λογοτέχνες, η Καλλιόπη Δημητροπούλου, η Φωτεινή Αζαμοπούλου και ο Τάκης Κούρβας. Διαβάζω στη σελ. 81 – του Τάκη Κούρβα:«Ξελογιάζεται η σγουρόμαλλη φτέρη // με το πορφυρό ανταύγειασμα, τις ομπρελωτές στροφυλιές // διαδέχοντας τα λυγερόκορμα πεύκα… Με σφαλιστά τα μάτια αφουγκράζεσαι // στης ρίζας τ’ αναπαυτικό κάθισμα… και η σκέψη αποδήμησε // στη διαδρομή της Αλκυόνης». Διαβάζω στη σελ. 42 – της Φωτεινής Αζαμοπούλου:«Η αίγλη της ξεθώριασε // στα ξεθαμένα χνάρια της φωλιάζει ο μαρασμός. Αρχαία Σαμία // Ηλιόφωτη ώρα ευτύχησες, ικέτης ταπεινός // γόνιμη μνεία, ανάτασης περιήγηση // ολκής φωτογραφία με μια στοχαστική στο μέτωπο βαθιά ζαρωματιά». Διαβάζω στη σελ. 26 – της Καλλιόπης Δημητροπούλου:«…αδάμαστη αρχόντισσα // Μήτρα θεών κι
ανθρώπων συ Ανδρίτσαινα, με τ’ απέραντο αγνάντι // με τους θαμώνες σου αιώνες // τα πλατανόφυλλα τους ίσκιους σου // μαζώνεις του ήλιου το φως // στου πετρολίθαρου το μπόι. Αποκοιμήθηκε στο δρόσο σου η Ιστορία». 
Ποιος είναι πρώτος, ποιος δεύτερος, ποιος τρίτος; Μ’ ένα ισόχρονο συναίσθημα και οι τρεις, μ’ έναν ισοϋψή πόθο για τη γενέτειρα, μ’ ένα ισοβαρές συναίσθημα για το επέκεινα, το τάλαντο στην αποτύπωση των συναισθημάτων, έχει –φυσικώ τω λόγω– διαφοροποιήσεις, διακυμάνσεις και διακτινώσεις. Όμως η τρίκλωνη ψυχή και των τριών είναι ριζωμένη στα ίδια χώματα, στις ίδιες παραδόσεις, στην ίδια πατρίδα – γενέτειρα θρύλων, θεών και ιστορικών παραδόσεων. 
Γράφει η Καλλιόπη Δημητροπούλου (σελ.14-15):«Αγγίζω
τους κίονες // σφυρηλατούμαι στο φως τους // της ηλιόπετρας το θάμα φορώ // το διαχέει ο χρόνος και ψηλώνει της οικουμένης η πλεύση. // …Στο αρχέτυπο ίαμα κλίνω το γόνυ». Γράφει (σελ. 18-19):«Σε ποιον κάμπο της Ήλιδας // να
φυτέψω τη γλώσσα του Ομήρου… Πού να σε ταξιδέψω Ζαχάρω // κόρη της
ξωτικής ακτογραμμής με τις αμμοβολές σου στο στέρνο μου… Πού να σεργιανίσω της σποράς σου το άπειρο σόδεμα;» Ένας ευφρόσυνος ποιητικός παλμός αναδύεται, όπου η ελληνική ψυχή σπαρταράει στη μέθη, στην ιστορικότητα και στη διαχρονική παρουσία του νομού και στην αθανασία του έπους (οικουμενικής διάχυσης μηνυμάτων και ιδεόμορφου κάλλους) του ελληνικού τοπίου, που δεν μπορείς, παρά το δέος της χρυσελεφάντινης αυτής ιστορίας, να μην αφιερώσεις ευλαβικά τα μυρωδικά της ποίησής σου, γλυκό στεφάνι διακτινίζουσας περηφάνιας. Η φύση σε εμπνέει και τα μυστικά του σύμπαντος κόσμου λες κι αναδεύουν τα πέτρινα μνημεία της Ηλείας, όσο το ανθρώπινο βλέμμα ακουμπάει σ’ αυτά. Η Καλλιόπη Δημητροπούλου άφησε ένα σπουδαίο αχνάρι συνέχειας, ποιότητας και ψυχικής ρώμης, παντρεύοντας το ολύμπιο φως με το λάξεμα της ποίησής της, φτιάχνοντας το δικό της ελλανόδικο τέμπλο ποίησης «στο αρχέτυπο ίαμα κλείνοντας το γόνυ». Ο συναισθηματικός παλμός διαχέεται στο ποιητικό κείμενο, αλιεύει τις ιδέες του στην πανσπερματική ιδεοφιλία του λόγου και η ποίηση ανδρειώνεται –διάχυτη και ευγνωμονούσα– τις υπαρκτικές χιλιετίες της Ηλείας, μέσα από το πιο περιεκτικό ανταύγειασμα του λόγου, και ως ύμνος και ως περιούσιο στεφάνι
μνήμης και ολυμπισμού, στον πανδαμάτορα χρόνο, και ως θρεπτική ουσία καλλιέργειας και συνέχειας αυτού του λόγου, και ως ποιητική διαύγεια φωτός που εγκλείει πλέρια αισθητικότητα, πλέρια λυρικότητα, πλέρια κραυγή και πόνο στο καλωσόρισμα της αυριανής μέρας, πλέρια ψυχική ωριμότητα –και των τριών δημιουργών εδώ– και φυσικά πλέρια συγκινητική πνοή, συνταξιδιώτισσα στο χρόνο και στην έκφραση αυτής της αγαπητικής σχέσης και των τριών, με τη γενέτειρα γη της Ηλείας, που απηχούν τα παραπάνω ακριβοδίκαια και σεμνά, λάμνοντας και «φορώντας το μαγνάδι του ήλιου – με τη λύρα (τους) – κυοφορώντας μνήμες και στοχασμούς» (σελ. 34).● 
Μέσα στο αιθέριο κλίμα της «Ολύμπιας άνοιξης» ακουμπάει και ο δεύτερος στύλος της τριλογίας, η ποιήτρια Φωτεινή Αζαμοπούλου. Η περίτεχνη ωραιότητα της φύσης αντανακλάται στο καθημερινό γίγνεσθαι, και πώς αυτό προσμετράται σήμερα, στη σύγχρονη πραγματικότητα, χτυπάει η ποιήτρια το ρόπτρο του κινδύνου, «η αίγλη ξεθώριασε» γράφει, αποδυναμώνεται η νοσταλγία στους «δύσθυμους καιρούς μας», πονάει, ανησυχεί, στοχάζεται και μάχεται για την επικαιροποίηση αυτής της λαμπροφόρας ωραιότητας και της πολιτιστικής μας αναστύλωσης και αναβάθμισης. Βυθίζει τη λυρική της πένα στις χορογραφίες της φύσης, στην ανεπανάληπτη ιερότητα των μνημείων, στον έρωτα του Λούσιου, στον πλουτοδότη Αλφειό, στη φθορά της ανθρώπινης μορφής, στα όλβια αγαθά των ιαματικών, στο στράτο του μόχθου, στο θέριεμα της ιστορίας κ.λπ. Γράφει (σελ. 44):«Άπελπις η Αρέθουσα, ανέραστη // στη διαδρομή του πόνου, αιώνες τώρα σβήνει τη νοσταλγία στα ύδατα // τη νιότη της, χαράσσει ανάστροφη γραμμή στη διαδρομή του χρόνου». Και στις σελ. 56-57:«Διψασμένος ο τόπος // τη βλάστησε σα μήτρα (την Ιστορία) συμμέτοχος κι ο ουρανός τη δρόσισε // γοργά πρασίνισε η πλάση… έλαμψε το στέρνο στον ιδρώτα // …η μάνα ασπρομάντηλη ξεδιάλεξε τον καρπό – ακατάβλητη κι αφέντρα … χόρεψε η κρισάρα στα δυο της χέρια κεχριμπαρένιο τ’ άστραμμα του σπυριού // …την Ιστορία θρέψαμε, θρέψαμε τη ζωή…» Η Φωτεινή Αζαμοπούλου παίρνει τ’ ολύμπιο φως της Ιστορίας και του πολιτισμού μας και μας το αφήνει στα πόδια μας, σαν συγκρίσιμο μέγεθος πανανθρώπινων ιδεών και διαχρονικών σκιρτημάτων για τον Πανέλληνα –όπου γης– κάνοντάς τον συμμέτοχο σ’ αυτό το στραφταλισμένο φεγγοβόλημα της Ιστορίας, μ’ ένα ευλαβικό ξεψυχισμό, στις ανόργωτες καταστάσεις της σημερινής πραγματικότητας. Είναι η δεύτερη διάσταση αυτής της τριλογίας «Ηλείασις – σύζευξη ποιητικής εσοδείας». Φέρνει η ποιήτρια στην επιφάνεια το αρχέγονο στοιχείο δημιουργίας του τόπου μας και πόσο η φύση μεγαλύνει και συμπράττει στο δημιούργημα, στην τέχνη και στο αντικείμενό της, στον Λόγο, ως την επική του ή την τραγωδιακή του διάσταση. Η ποιήτρια αρμέγει την Ιστορία, σαν επανάκαμψη και στόχο ζωής, αφυπνίζοντας –μέσω αυτής– δείχνοντας ή καταδείχνοντας την αμείλικτη πραγματικότητα και την απόσταση του σύγχρονου ανθρώπου από τη γενέτειρά του και την ιστορία του.●
Ο Τάκης Κούρβας, ο τρίτος στύλος του τριγώνου «Ηλείασις», μ’ ένα πλέριο και συγκινητικό αποτέλεσμα συναισθηματικής κορύφωσης, αγγίζοντας πτυχές της φύσης, που αρμονίζουν την ψυχή σε σφαίρες ψυχικής ανάτασης, όπου ξεχειλίζει η άνοιξη, ξυπνάει η φύση κι η ψυχή και τα μάτια λαμποκοπούν. Γράφει στις σελ.78-79:«Ευωδιάζει ανθίζοντας η σκέψη // …από το παραλήρημα της Ίριδας… στο λιόγερμα λυγούν οι πικροδάφνες //…στης αρμονίας το πανώριο χαμόγελο //…λημέριασε ο νεραϊδόκοσμος… στ’ αναπετάρισμα της πεταλούδας // ο κόσμος αρμοδένεται στα πόδια σου». Ο
ποιητής αναδιατάσσει την ψυχική του διάθεση σε γόνιμη άνθιση πνευματικής και συναισθηματικής γονιμότητας, έτσι που το ολύμπιο πνεύμα να περιφέρεται και να προσαρμόζεται με της καρδιάς το σκίρτημα. Πίσω από την
ιστορικότητα των μνημείων και την κάλλιστη ωραιότητα του τοπίου, οσφραίνεται κι αφουγκράζεται τη φύση, ως μοχλό αέναης δημιουργίας στο σήμερα, που η διαμόρφωση και το κάλλος της φύσης εμπνέουν και διεγείρουν τη δημιουργία, τον ιστορικό μας ρόλο, εμπνέουν και τροφοδοτούν κάθε πηγή
ανθρώπινης δημιουργίας. Πίσω από το θαμπό παραβάν της Ιστορίας, ο στίχος αρμοσυντονίζεται, λυρικός, αισιόδοξος, παντεπόπτης και λαγαρός, όμοιο προανάκρουσμα της φύσης, μ’ όλες τις αποχρώσεις του συναισθήματος, που γεννάει ο γενέθλιος τόπος. Διαβλέπει το κάλλος και την
ομορφιά της συνέχειας στην ολύμπια χάρη της ύλης, του στοχασμού και της βαθύτερης αγάπης προς τη φύση. Γράφει (σελ. 80):«…και ανθορρόησε η άνοιξη // Ο ολύμπιος δρόμος με τα στοιχισμένα λιόδενδρα // οδηγεί στην απέριττη αισθητική αρμονία τους λάτρεις της σωματικής αρετής //
Ιπποκράτειο νάμα, επουλωτικό του διαμαντιού σου η πράσινη στάλα //
και των βλαστών σου τα νεύματα προανάκρουσμα ευτυχίας». Ο ποιητής βλέπει τη «σύζευξη –αυτής της– ποιητικής εσοδείας», ως το σπέρμα της
επιστροφής στη φύση, «στης ρίζας τ’ αναπαυτικό κάθισμα», που ξεκουράζεται το πνεύμα, αιχμαλωτίζει και ενεργοποιεί το συναίσθημα και συμφιλιώνει τον άνθρωπο με την αντίρροπη πραγματικότητα. Ο ποιητής
εμπνεόμενος από την «Αρχαία Ήλιδα», τα Ιερά της Ολυμπίας, τη γη του Σταφιδάμπελου, τον κάμπο των ελαιών, το Δρυόδασος της Φολόης, τον δρόμο της εκεχειρίας, με άλκιμο ανθρώπινο ήθος, τον δελφικό χρησμό… στην ολύμπια συμπολιτεία των ανθρώπων… τα θέτει όλα αυτά σαν «άγρυπνη φλόγα» κι ασπίδα ζωής για τον άνθρωπο. Οικουμενικοποιεί –ουσιαστικά– το αρχαίο πνεύμα, ώστε να υπερέχει η άμιλλα, σαν αγίασμα σκέψης και πράξης «όπου σφυρηλατείται της Ιστορίας το φρόνημα», όπως γράφει, «και στεριώνουν την Ακρόπολη της ψυχής μου».
Εκλεκτοί φίλοι, το βάλσαμο του τόπου και το φτέρωμα της ελπίδας κινούν τα νήματα αυτής της ποίησης (και των τριών), εγκόλπιο και καταφύγιο (γραφής, παρουσίας και ανάγνωσης). Είναι η προοπτική και το αγίασμα της νέας μέρας που ’ρχεται ιερή παρακαταθήκη στους ερχόμενους. Μέσα από το τοπικό στοιχείο, είδανε το οικουμενικό, μέσα από το ιστορικό στοιχείο, το ακατάλυτο και το διαχρονικό, μέσα από το φυσικό κάλλος, την ανθρώπινη
αναγέννηση και συνέχεια. Όλη η συλλογή διαπνέεται από πλέρια και ουσιαστική ομοιογένεια ύφους και ήθους, γλώσσας, ιδεών και οράματος, λυρικής έξαρσης και αισιοδοξίας, ιστορικής και στοχαστικής προσέγγισης,
άπλετης φυσιολατρίας και πατριδοφιλίας, ιστορικής και γόνιμης αναδρομής και μνήμης, αισθητικής παρουσίας και σύζευξης ιδεών, προτάσεων και διεξόδου. Εδώ ενυπάρχει, εκλεκτοί φίλοι, εν δυνάμει, μια πλήρης αλληλοσυμπληρούμενη (για τον καθένα τους) ποιητική ουσία ψυχικής, λυρικής και συναισθηματικής δόμησης και δύναμης που αναγάγει το βιβλίο
–συνολικά– σε ποιητικό επίτευγμα «σύζευξης και ποιητικής εσοδείας» του καιρού μας. Στο πνεύμα της «Ηλείασις» και στην ηλιόδρομη πορεία του «πολλά ειδύλλια μπλέχτηκαν απάνω στης αγάπης τον πρασινόχρυσο καμβά»
(σελ. 57). Ένα βιβλίο σπονδή στην Ιστορία, στη φύση, στην αγάπη, στην παράδοση και στην ποίηση.
Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας.

Κώστας Καρούσος Ετ.Ελλ.Λογ.20/10/2018